مستربچ تمیزکننده (Cleaning Masterbatch) ترکیبی از مواد پلیمری و افزودنی‌های خاص است که برای تمیز کردن سیلندر، ماردون و قالب در دستگاه‌های فرایند پلاستیک استفاده می‌شود. این مستربچ بدون نیاز به باز کردن دستگاه، باقی‌مانده‌های مواد قبلی و آلودگی‌ها را پاک می‌کند.
ویژگی‌های مستربچ تمیزکننده
مستربچ تمیزکننده (Cleaning Masterbatch) یکی از محصولات پرکاربرد در صنعت پلاستیک است که برای پاک‌سازی دستگاه‌های فرآیند، از جمله اکسترودر، دستگاه تزریق پلاستیک، دستگاه بادی و سایر ماشین‌آلات شکل‌دهی پلاستیک به کار می‌رود. این مستربچ ترکیبی از مواد پلیمری پایه و افزودنی‌های تمیزکننده است که به‌صورت گرانول تهیه می‌شود و عملکرد آن بر اساس مکانیزم‌های فیزیکی و شیمیایی برای جدا کردن آلودگی‌ها و بقایای مواد از سطح قطعات داخلی دستگاه‌ها است در ادامه فهرستی از ویژگی‌های این محصول آورده شده است:
- قدرت تمیزکنندگی بالا برای حذف کامل باقی‌مانده‌های مواد و رنگ
- سازگار با انواع پلیمرها مانند PE، PP، PS، PET و غیره
- عملکرد مؤثر در دمای معمول فرآیند بدون نیاز به تغییر دما
- فاقد خاصیت خورندگی و آسیب نرساندن به قطعات دستگاه
- سهولت استفاده مشابه مواد اولیه معمولی
- عدم نیاز به باز کردن دستگاه یا استفاده از مواد شیمیایی خطرناک
- قابل استفاده در فرایندهای مختلف مانند تزریق، اکستروژن، بادی و فیلم
- کاهش قابل توجه زمان تمیزکاری دستگاه
- کاهش توقف خط تولید و افزایش بهره‌وری
- قابلیت تمیز کردن بین تغییر رنگ یا تغییر نوع مواد
- ایمن برای اپراتورها و محیط زیست (در انواع غیر سمی)
- کاهش ضایعات تولید در تغییرات رنگ یا ماده اولیه
- افزایش طول عمر دستگاه‌ها به دلیل کاهش سایش مکانیکی ناشی از تمیزکاری سنتی
-
رنگ مستربچ تمیزکننده معمولاً سفید، خاکستری یا کرم روشن است، چون پایه آن عمدتاً پلیمر خالص یا ترکیباتی با رنگ روشن دارند تا هنگام پاک‌سازی، آلودگی‌های رنگی قبلی بهتر دیده و حذف شوند.
مزایای استفاده از مستربچ تمیزکننده
استفاده از مستربچ تمیزکننده مزایای زیادی برای واحدهای تولیدی به همراه دارد:
- کاهش زمان توقف خط تولید: فرآیند تمیزکاری سنتی شامل توقف دستگاه، باز کردن قطعات و شست‌وشو با مواد شوینده صنعتی است که زمان‌بر و پرهزینه است. مستربچ تمیزکننده این فرآیند را به چند دقیقه کاهش می‌دهد.
- کاهش ضایعات: هنگام تعویض رنگ یا نوع مواد اولیه، باقی‌مانده‌های قبلی باعث ایجاد محصولات معیوب می‌شوند. با استفاده از این مستربچ، مواد قبلی به‌طور کامل خارج می‌شود و ضایعات کاهش می‌یابد.
- افزایش عمر مفید تجهیزات: به دلیل عدم نیاز به باز کردن مکرر دستگاه، فرسودگی قطعات مکانیکی کمتر شده و عمر تجهیزات افزایش می‌یابد.
- استفاده آسان: مستربچ به‌صورت گرانول به داخل دستگاه تغذیه می‌شود، مشابه مواد معمولی، و نیازی به آموزش خاص یا تجهیزات جانبی ندارد.
- افزایش بهره‌وری: با کاهش زمان توقف، کاهش ضایعات و کاهش نیاز به نیروی انسانی، بهره‌وری کلی خط تولید افزایش چشم‌گیری می‌یابد.
کاربردهای مستربچ تمیزکننده
کاربردهای مستربچ تمیزکننده بسیار گسترده و متنوع است، چرا که این ماده برای پاک‌سازی خطوط تولید پلاستیک در انواع فرآیندها و ماشین‌آلات استفاده می‌شود که می‌توان به موارد زیر اشاره کرد.
1. تغییر رنگ در خط تولید
یکی از رایج‌ترین کاربردهای مستربچ تمیزکننده، حذف رنگ قبلی هنگام تغییر رنگ محصول در فرآیندهایی مانند اکستروژن، تزریق یا تولید فیلم است. بدون استفاده از این مستربچ، رنگ قبلی ممکن است در دیواره‌های سیلندر یا مارپیچ باقی بماند و با رنگ جدید ترکیب شود که باعث تولید محصولاتی با رنگ ناصاف و ناخواسته می‌شود. مستربچ تمیزکننده این رنگ‌های باقی‌مانده را به‌طور کامل پاک می‌کند.
2. تغییر نوع ماده اولیه (رزین)
در مواردی که تولید از یک پلیمر به پلیمر دیگر تغییر می‌کند (مثلاً از پلی‌اتیلن به پلی‌پروپیلن یا از PET به PLA)، استفاده از مستربچ تمیزکننده مانع از آلودگی متقابل بین مواد می‌شود. این ویژگی در صنایعی مانند بسته‌بندی مواد غذایی یا دارویی که خلوص ماده اهمیت بالایی دارد، حیاتی است.
3. تمیزکاری دوره‌ای و نگهداری پیشگیرانه
حتی اگر تغییری در رنگ یا ماده انجام نشود، رسوبات، سوختگی مواد، و کربن‌گیری ممکن است به مرور زمان در دستگاه تجمع یابد. استفاده از مستربچ تمیزکننده به صورت دوره‌ای می‌تواند از تجمع این آلودگی‌ها جلوگیری کند و عمر مفید دستگاه را افزایش دهد.
4. پیش از توقف طولانی‌مدت خط تولید
اگر قرار باشد دستگاه برای مدتی طولانی خاموش شود، استفاده از مستربچ تمیزکننده پیش از خاموشی از باقی‌ماندن مواد و ایجاد سوختگی در زمان راه‌اندازی مجدد جلوگیری می‌کند.
5. در فرآیندهای خاص و حساس
در تولید محصولات پزشکی، دارویی، غذایی یا الکترونیکی، حتی ذرات کوچک آلوده می‌توانند کل خط تولید را مختل کنند. مستربچ تمیزکننده نقش مهمی در حفظ کیفیت و استانداردهای بهداشتی در این صنایع ایفا می‌کند.
6. در انواع فرآیندهای پلاستیک‌سازی
این مستربچ در فرآیندهای مختلف قابل استفاده است، از جمله:
- اکستروژن فیلم و ورق (برای بسته‌بندی، کشاورزی، صنعتی)
- تزریق پلاستیک (برای تولید قطعات خودرو، لوازم خانگی، قطعات صنعتی و…)
- قالب‌گیری دمشی (بادی) (برای بطری‌ها و ظروف پلاستیکی)
- اکستروژن پروفیل و لوله
- تولید نخ و الیاف مصنوعی
7. در هنگام تغییر قالب یا قالب‌گیری مجدد
اگر در خطوط تولید از قالب‌های مختلف استفاده شود، باقی‌ماندن ذرات مواد در سیستم ممکن است باعث آلودگی یا ایراد در قالب بعدی شود. استفاده از مستربچ تمیزکننده در این موارد می‌تواند از بروز این مشکلات جلوگیری کند.
در مجموع، کاربرد مستربچ تمیزکننده به کاهش هزینه‌های نگهداری، افزایش بهره‌وری، حفظ کیفیت محصول، و افزایش عمر ماشین‌آلات کمک شایانی می‌کند.
انواع مستربچ تمیزکننده
1. بر اساس پایه پلیمری
- مستربچ تمیزکننده پایه پلی‌اتیلن (PE): مناسب برای فرآیندهای اکستروژن و تزریق پلی‌اتیلن
- مستربچ تمیزکننده پایه پلی‌پروپیلن (PP): مخصوص فرآیندهای پلی‌پروپیلن
- مستربچ تمیزکننده پایه مهندسی: برای پلیمرهای مهندسی مثل ABS، PC، PET و غیره که دمای بالاتری دارند و تمیزکاری سخت‌تری لازم دارند
2. بر اساس نوع فرآیند
- مستربچ تمیزکننده برای اکستروژن: مخصوص خطوط تولید فیلم، ورق، لوله و پروفیل
- مستربچ تمیزکننده برای تزریق: مناسب برای دستگاه‌های تزریق پلاستیک و تولید قطعات قالبی
- مستربچ تمیزکننده برای قالب‌گیری دمشی (بادی): برای تمیزکردن خطوط تولید بطری و ظروف بادی
3. بر اساس فرمولاسیون و عملکرد خاص
- مستربچ تمیزکننده با خاصیت ضدسایش: محافظت بیشتر از قطعات دستگاه
- مستربچ تمیزکننده بدون خورندگی: مناسب برای دستگاه‌هایی با قطعات حساس
- مستربچ تمیزکننده زیست‌تخریب‌پذیر: برای کاربردهای خاص محیط‌زیستی
4. بر اساس رنگ و نوع آلودگی هدف
- مستربچ مخصوص حذف رنگ‌های تیره یا رنگ‌های خاص
- مستربچ تمیزکننده عمومی برای اکثر رنگ‌ها و مواد پایه
که همه این عوامل بر قیمت تاثیرگذار است.
قیمت مستربچ تمیزکننده
مستربچ تمیزکننده یک محصول صادراتی می‌باشد، تولیدکنندگان محترم می توانند حداقل حجم خرید مستربچ تمیزکننده که 25 کیلو می‌باشد را به منظور تحقیقات آزمایشگاهی تهیه و پس از رسیدن به نتیجه مطلوب اقدام به خرید عمده نمایند. با توجه به نوسانات بازار، برای اطلاع از جزئیات بیشتر ، قیمت و شرایط فروش با کارشناسان ما تماس بگیرید. در حال حاضر قیمت مستربچ اسلیپ برای هرکیلو در حدود 0.75 تا 2 دلار می باشد.
